Spellingvoorschrift

Spellingvoorschriften voor het schrijven van Jiddisje teksten

  mocht u het onderstaande niet goed kunnen lezen, klik dan hier voor de pdf-versie

We hanteren in principe de YIVO-spellingregels, d.w.z.

  - gebruik van de kommets en de passech, waar vereist: אַ  אָ

 - de pee krijgt een puntje, de fee van boven een streep: פֿ  פּ

 - we gebruiken de dubbele wov, de wov-joed en de dubbele joed als één karakter: ײ  ױ  װ

 - de ai-klank schrijven we als een dubbele joed met een passech daaronder (is één karakter):   ײַ

 - de joed krijgt, waar vereist, een chirik, bv. in:   ייִדיש en רויִק

 - alleen de pee krijgt een puntje en de fee een streep, andere letters niet (tenzij het om uit het Hebreeuws stammende woorden gaat)

bij woorden die uit het Hebreeuws komen:

de ב
indien als w uitgesproken, komt er een streepje boven de letter, bv.  גנבֿ 
nooit een punt

de כ
indien als k uitgesproken, komt er een puntje in de letter, bv. כּבֿוד
nooit een streep

de ת
krijgt een puntje, als hij als t wordt uitgesproken (aan het begin van een woord): תּורה
geen puntje, als hij als s wordt uitgesproken: bv. בית-דין

de ש
krijgt links een puntje, als hij als s (i.p.v. sj) wordt uitgesproken: bv. מעשׂה       

Hulpmiddelen:

- de erkende woordenboeken, die de Yivo-spelling hantereren, bv. Tsanin, Niborski, zie ook onze woordenboekenrubriek;

- de Yiddish typewriter van Refoyl Finkl (tekst in UTF-vorm aanleveren), klik hier;

- Ulrich Greve’s online woordenboek (ook offline te gebruiken na downloaden files): dit is een goed hulpmiddel bij de spellingcontrole, al staan niet alle woorden er in, klik hier;

- en zeer aanbevolen: de macro’s om Jiddisje letters te kunnen typen (Windows), zie macro's

Ten slotte, mocht deze lijst onjuist of onvolledig zijn, dan horen wij het graag!